Osmanlı Devleti Kültür Ve Medeniyeti -1

1. XVI. yüzyılda İstanbul'da bulunan Avrupalı bir gezgin, gözlemlerini, "Sokakta silah taşımak yasaktır. Kavgaya pek rastlanmadığı gibi, anlaşmazlıklar da seyrektir." şeklinde kaydetmiştir.

Bu ifadeler Osmanlı Devleti'nde,

I. toplumsal düzen,

II. ekonomik gelişmişlik,

III. çok ulusluluk

olgularından hangilerine önem verildiğine kanıt olarak gösterilebilir?

2. 1876 yılında açılan Meclis-i Mebusan'da gayrimüslimler, birçok milletvekili çıkarmışlardı. Bu durum meclisteki dengeyi bozmuştu. Ayrıca bazı azınlık temsilcileri, devletin çıkarlarından çok etnik çıkarları gözetmeye başladıklarından meclis çalışmalarını çıkmaza sokmuşlardı.

Bu bilgiler;

I. Siyasi istikrar sarsılmıştır.

II. Ekonomik alanda yaşanan gerileme durdurulmaya çalışılmıştır.

III. Azınlıkların siyasi alandaki konumu güçlenmiştir.

yargılarından hangilerini doğrulamaktadır?

3. XVI. yüzyılın başlarına kadar Osmanlı medrese öğrencileri yüksek ihtisas için yoğun biçimde Mısır, Suriye, İran, Irak, Türkistan'a gidiyorlardı.

Bu durum aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?

4. Osmanlı Devleti'nde XIX. yüzyılda Manisa'nın Kula ilçesinde 35 bin metrekare halı üretilebiliyordu. Bu rakam 1950'lerde 3 bin metrekareye kadar düşmüştür.

Bu bilgilere dayanılarak,

I. Anadolu'da dokumacılığın XIX. yüzyılda önemli bir uğraş alanı olduğu,

II. Osmanlı ekonomik durumunun zaman içinde düzeldiği,

III. azınlıkların ticari yaşamda etkin olduğu

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

5. Osmanlı topraklarında yaşayan Ermeniler yaşadıkları en küçük yerleşim birimlerine kadar okul açmaya özen göstermişlerdir. Rum okullarının finansmanını da Ermeni okulları gibi kendi cemaatleri karşılıyordu.

Bu durum Osmanlı Devleti'yle ilgili aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?

6. Osmanlı mimarları XIX. yüzyılda Barok tarzı olarak bilinen mimari anlayışı taklit etmişlerdir. Ortaya konulan mimari eserlerin pek çoğunda bu anlayışın izlerine rastlamak mümkündür.

Bu gelişme dikkate alındığında, Osmanlı mimarisi ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?

7. Osmanlı Devleti'nde kanunlara aykırı hareket eden yüksek memurlar görevlerinden alınırken servetlerine de devlet tarafından el konulurdu.

Bu uygulamanın temel amacının aşağıdakilerden hangisi olduğu savunulabilir?

8. XVI. yüzyılda Osmanlı ülkesini dolaşmış bir Fransız gezgin her köyde bir mektebe rastladığından söz etmektedir.

Fransız gezginin bu tespiti,

I. Eğitim çabaları büyük yerleşim birimleriyle sınırlı kalmamıştır.

II. Eğitim kurumları yurt genelinde yaygınlaştırılmaya çalışılmıştır.

III. Eğitim kurumları din adamları tarafından yönlendirilmiştir.

yargılarından hangilerini destekler niteliktedir?

9. Osmanlı Devleti'nin Kuruluş Dönemi'nde Bursa ve Edirne bilim merkezleri haline gelmiş Molla Fenari Mantık'ta, Kadızade Rumi Matematik ve Astronomi'de, Celaleddin Hızır ve Ahmedi Tıp alanında önemli çalışmalar yapmışlardır.

Bu bilgiler dikkate alındığında, Osmanlı Devleti'yle ilgili olarak,

I. Önemli bilim adamları yetişmiştir.

II. Pozitif bilimlerle ilgili çalışmalar yapılmıştır.

III. Dini bilimler medrese eğitiminde her zaman ön planda tutulmuştur.

yargılarından hangilerine ulaşılamaz?

10. Fatih Sultan Mehmet, aldıkları medrese eğitimi sırasında edebiyat, mantık, geometri, astronomi okumayanların mahalle mekteplerinde ders vermelerinin yasaklanmasını istemiştir.

Fatih'in bu girişimi, aşağıdakilerden hangisine önem verildiğinin göstergesidir?

11. İstanbul'un fethinden sonra Fatih'in İstanbul'da hizmete açtığı medrese ve külliye devrin en önemli bilim adamlarını biraraya getirmiştir.

Bu durum Osmanlı Devleti'yle ilgili aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?

12. Osmanlı Devleti'nde medrese öğrencileri XVII. yüzyılın ilk yarısındaki Celali hareketlerine geniş ölçüde katılmaya başladılar. Bunun sebebi fazla sayıda yapılan medreselerin devlet ihtiyacının çok üzerinde mezun vermeye başlamasıdır.

Yaşanan bu çalkantıların aşağıdakilerden hangisi ile ilgili olduğu söylenebilir?

13. 1838 tarihli Balta Limanı Ticaret Antlaşması ile Osmanlı Devleti ithalattan alacağı vergiyi düşürmüş, buna karşılık ihracattan alacağı vergiyi artırmıştır. Yerli tüccarlar iç gümrükleri ödemek zorunda bırakılırken, yabancı tüccarlar bundan muaf tutulmuştu.

Bu düzenlemelerin aşağıdakilerden hangisine ortam hazırladığı savunulabilir?

14. I. Murad Dönemi'nde yapılan düzenleme ile Yeniçeri Ocağı oluşturulmuştur.

Bu düzenlemenin,

I. sınırların korunması,

II. fetih politikalarının sürdürülmesi,

III. askeri harcamaların azaltılması

amaçlarından hangilerine dönük olduğu savunulabilir?

15. Dirlik, bazı devlet hizmetlerini yerine getirme veya atlı asker besleme koşuluyla dağıtılan arazilerdir. Yüksek geliri olan Has, hanedan mensuplarına, orta derecede geliri olan Zeamet, kadı ve subaşılara, düşük geliri olan Tımar ise savaşta yararlık gösterenlere verilmiştir.

Bu bilgiler dikkate alındığında,

I. Askeri ve idari hizmetlerin karşılığı toprak geliriyle verilmiştir.

II. Toprak geliri ile kişilerin mevkileri arasında paralellik vardır.

III. Toprağa dayalı ekonomik anlayış hakimdir.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

16. Osmanlı Devleti'nde Duraklama Dönemi'nde sorunlarla karşılaşılan alanlardan biri tımar uygulamasıdır. Bu dönemde devlete ait toprakların hak etmeyen çevrelerin eline geçtiği ve bu kişiler tarafından çiftçiden fazla vergi talep edildiği görülür.

Bu durumun;

I. tarım üretiminin azalması,

II. köylünün ekonomik durumun bozulması,

III. devletin gelirlerinin artması

sonuçlarından hangilerine yol açtığı savunulabilir?