Yavuz′un İstanbul’da tarhta oturmasından bazı devlet adamlarının desteğini alan Ahmet Amasya’da kendisini sultan ilan etti.Ahmet ayrıca Safavilerle de işbirliği içerisine girdi.Yavuz üzerine yürüdü ve Yenişehir Ovası’nda Ahmet’i yenerek öldürdü.Daha sonra Şehzade Korkut’un üzerine yürüdü ve onu da ortadan kaldırdı.Böylece çıkacağı İran seferinde arkasında bir güç bırakmadı.Yavuz Osmanlıyı öncelikle tehdit eden iki mesele olduğuna inanıyordu.
İRAN SEFERİ 1514 ÇALDIRAN SAVAŞI
Safavilerin doğudaki faaliyetleri Osmanlıyı rahatsız ve tehdit ediyordu.İran Anadolu′da karışıklıklar çıkarıyordu.Yavuz bu sefer sırasında Anadolu′yu bir baştan bir başa geçti.Yol üzerindeki Şah İsmail’i destekleyen grupları da cezalandırdı.İran topraklarına girdi ama Şah İsmail’i bir türlü bulamadı.Şah İsmail’in gayesi Osmanlı ordusu yormak ve strese sokup karışıklık çıkarmaktı ve bunda da başarılı oldu.Yeniçeriler Yavuz′un çadırına kurşun attılar.Yavuz bu olayı orada çok ılımlı davranarak çözdü ama İstanbul′a dönünce çok sert karşılık verdi.Nihayet İsmail ve ordusu Çaldıran’da yakalandı.Devlet adamları ordunun yorgun olduğunu hemen saldırılmamasını ertesi güne bırakılmasını istedilerse de Yavuz hemen saldırdı.Şah İsmail’in ordusu kalabalık ve dinçti ama Osmanlı ordusunda top ve tüfek vardı.
Sonuçta Yavuz kazandı
♦İran’a büyük bir darbe vuruldu.
♦Şii tehlikesi ve propagandası bir zaman için ortadan kalktı.
♦Doğu Anadolu Osmanlı egemenliğine girdi.
♦Kemah, Mardin, Diyarbakır Kaleleri alındı.
♦Tebriz alındı.
♦İstanbul′a gönderilen ilim ve edebiyat adamları Osmanlıyı etkilediler.
♦Tebriz Halep-Tebriz Bursa İpek Yolu Osmanlının kontrolüne girdi.
DULKADİROĞULLARININ ORTADAN KALDIRILMASI TURNADAĞI SAVAŞI 1415
Çaldıran’dan sonra Yavuz Dulkadirli Beyliği üzerine yürüdü.
Bunun sebepleri
♦Çaldıran seferine asker istenmesine rağmen gönderilmemesi
♦Memluklularla işbirliği yapması
Yapılan Turnadağı Savaşı’nı Osmanlı kazandı ve sonuçta
♦Dulkadir Beyliği ortadan kalktı.
♦Maraş Osmanlının oldu.
♦Anadolu Türk birliği sağlandı.
♦Mumluklularla aradaki tampon beylik kalkınca Osmanlı Memluk ilişkileri savaşa dönüştü.
MISIR SEFERİ 1516-1517
Yavuz′un Mısır seferinin sebeplerine bakıldığında
♦Yıldırım zamanında başlayıp Fatih zamanında daha çok bozulan ll. Bayezid zamanında savaşa dönüşen ilişkiler.
♦Yavuz′un İslam birliğini kurmak istemesi
♦Halifenin burada olması, Mekke ve Medine’nin buraya bağlı olmasından dolayı ♦Memluk’un İslam dünyasında bir ağırlığının olması.
♦Osmanlının Baharat Yolunu almak istemesi
♦Mısır’ın zengin olması
♦Dulkadir Beyliği’nin alınmasına Mısır′ın karşı çıkması
♦Ramazanoğulları üzerindeki rekabet
♦İslam liderliği mücadelesi
♦İran seferi sırasında Osmanlı ordusunun Suriye’den geçişine izin verilmemesi
♦Memluk’un Osmanlıya karşı Safavilerle işbirliği yapması
♦Portekizlilerin Hint yolunda etkili olması
Yavuz bu sebeplerden dolayı Mısır seferine çıktı.1516 Halep yakınlarında Mercidabık’ta Kansu Gavri yenildi.Böylece Suriye’nin fethi gerçekleşti.Yavuz bir süre Şam’da dinlendikten sonra Filistin’e geçti.Daha sonra Sina Çölü’nü geçen Yavuz 1571’de Mısır′a geldi.Tomanba’yla Riydaniye Savaşı’nı yaptı ve kazandı.Böylece Memluk devleti yıkıldı.Yavuz 8 ay Mısır′da kaldı ve buranın idari çalışmasını yaptı.Bu arada Hicaz emirleri geldi bağlılık bildirdi. Böylece bu toraklar da Osmanlıya bağlandı.Mısır′dan Suriye’ye geri döndü ve 6ay da burada kalarak buranın idari yapılanmasını düzenledi.Daha sonra İstanbul′a döndü.
Sonuçta
♦Memluk Devleti yıkıldı.
♦Suriye, Mısır, Hicaz ve Filistin Osmanlının oldu.
♦Kutsal emanetler Osmanlının oldu.
♦Halifelik Osmanlının oldu.
♦Osmanlının teokratik yapısı güçlendi.
♦Baharat Yolu Osmanlının oldu ama coğrafi keşiflerden dolayı önemini kaybetti.
♦Doğu Akdeniz’deki Osmanlı hâkimiyeti gelişti.
♦Venedikliler Kıbrıs için Memluk’a verdikleri vergiyi Osmanlıya vermeye başladı.
♦Ganimetlerden dolayı Osmanlı hazinesi zenginleşti.
♦Cezayir Beyi Hızır Reis (Barbaros) Osmanlı hâkimiyetini tanıdı bu da Osmanlının ♦Akdeniz’de güçlenmesini sağladı.
♦Osmanlı toprakları iki buçuk kat büyüdü.2373 bin km’den 6555 bin km’ye
♦Osmanlı İslam dünyasının kesin lideri oldu.
♦Ramazanoğlulları Osmanlının himayesine girdi.
♦Büyük ölçüde İslam birliği sağlandı.
♦Osmanlı üçüncü bir kıtaya geçti.
♦Kuzey Afrika’nın fethi başladı ve Mısır bu fetihlerde üs olarak kullanıldı.
♦Osmanlı Türk İslam imparatorluğu oldu.
Yavuz bu seferden sonra Rodos ve Belgrat üzerine niyetlendi.Fakat 1520 vefat etti.
Yavuz
♦Çok iyi işleyen bir istihbarat örgütü kurmuş olup bitenlerden haberdar olarak dünya siyasetine hâkim olmuştur.
♦Türk İslam dünyasını tek elde toplamaya çalışmıştır.
♦Döneminde öncelikli tehdit doğudan geldiği için önce doğuya sefer düzenlemiştir.
♦Haliç tersanesini genişletmiş yeni tersaneler açmıştır.
♦Donanmayı güçlendirmiştir.
♦Yeniçeri Ocağı’nı yeniden düzenlemiş Anadolu′dan da çocuk devşirmiştir.
♦1519’da Yozgat’ta (bozok) Celal adlı biri isyan etmiş ve isyanı bastırılmıştır. Daha sonra Anadolu′da çıkan isyanlar bu adla anılmıştır.(Celali isyanları)
♦Osmanlı maliyesi en güçlü dönemini yaşamıştır.
♦Halifeliği eski durumuna kavuşturmuştur.
